The Story of Ni Diah Tantri : Exemplifies the Traces of Local Wisdom Episode 4

Episode 4: The Friendship Tragedy between the Swan and the Turtle 

The Reflection on Emotional Control

Text: I Empas Padêm Kabatêk antuk Gêdêgipune ring Asu.

Wentên rêke êmpas kakalih lua muani, mawasta I Durbudi kalih Ni Kêcapa, magênah ring têlagane sane akeh uparêngganipun, makadi sakancan sêkare kala sami nêdêng kêmbang, luiripun: tunjung bang, tunjung biru, tunjung nila, tunjung putih kalih sane lian-lianan. Têlaga punika mawasta rêke Taman Kumudawati. Lianan ring i êmpas irika talêr wentê angsa kehipune kalih lua muani, mlali-lali sarwi manjus.  Sane lua mawasta Cakrênggi, sane muani mawasta Cakrêngga. Sasuenipun angsa punika magênah irika, kocap sampun ipun makakasihan ring i êmpas, kalih i êmpas sampun masurudayu ring angsane kakalih punika.

Kacarita mangkin rawuh rêke masaning panês bantêng, ngantos toyan Têlaga Kumudawati punika tambis-tambis asat. Kala punika i angsa lua muani jaga matinggal saking irika, pacang matulak ka gênahnyane riin. Sêmunnyane ngunkun, santukan ngangên sawitrannyane sane pacang tinggalipun. Irika raris i angsa lua muani mapajar ring i êmpas makakalih: “Uduh, cai nyai pada makadadua, apang mêlah-mêlah pada dini. Isina da pêsan nyai cai sêkêl,  bane mabêlasan têken i dewek uli jani, mani puan kewala ênu pada idup, dumadak apang  pada kacunduk. Awanan deweke ninggalin, wireh i dewek sing ja dadi pasah têkening yeh, baan gaman deweke  sadina-dina mabrêsih. Pangungsin deweke jani lakar ka gunung Himawan. Ditu ada têlaga mêlah madan Manasara, yehne êning pêsan. Yan andeang têlagane ênto tan bina kadi Taman Narmadane,  pasiraman Ida Batara Indra. Buina têlagane ênto yehne sing ja taen asat, apitui masan panês bantêk. Ento ane lakar jujug deweke”.

Wawu asapunika pajar angsa punika, i êmpas luh muani sami sêdih, antuk jagi katinggalin sawitra, solah ipune amêlas hyun, matedoh ipun ring buntut angsane, raris mapajar, pajare ngêtus manah: “Inggih ratu, kalintang-lintang tan swecan iratune ngawulayang titiang wong nista dama. Yan iratu nilar titiang iriki, punapi dados titiange, tan pariwangde titiang padêm, antuk sêdih manah titiange tilar iratu. Sapunapi kenginan i ratu  ngardinin, kenak pakayun iratune kewantên, tan wentên pisan iratu ngaksi buat kasakitan titiange. Mawinan titiang matur asapunika, wireh titiang talêr mangrêtayang toya, tan bina ring iratu.  Cêndêk titiang ndawêgang, pacang ngiring iratu, mangda titiang polih muponin kadarmaning sawitra”. Sumaur aris i angsa, antuk kapiwêlasannyane miragi atur i êmpas punika: “Yen keto, ne ada baan i dewek daya mêlah. Ne kayu atugêl dangal basa têngahane. Sabilang tanggu deweke nangal  ajak dadua. Salantang jalan, êda pêsan nyai cai mamunyi, apitui ada anak matakon, êda sautina. Ingêtang pêsan, êda nyên nyai  cai  ima têken pabêsên deweke. Yen ima, sing buungan nyai cai lakar mati, mawastu tan prasida amun pangaptine”. Dening asapunika, lêga pêsan manah êmpas punika  ngiring sapitutur angsa punika.